Jaki jest najstarszy język świata?
30 sierpnia, 2021Język jest podstawowym narzędziem komunikacji międzyludzkiej. Jego historia jest ściśle powiązana z ludzkością i obecnością człowieka na Ziemi. Każdy z języków ewoluował i zmieniał się. Niektóre z nich przestały być używane i wymarły. Obecnie szacuje się, że na świecie istnieje około 7000 języków, które są używane. To ogromna ilość. I z pewnością niemożliwa do poznania w ciągu naszego życia. Co ciekawe, do grona języków używanych powszechnie zalicza się również dialekt, w którym mówią poszczególne grupy etniczne. Wydaje się być oczywistym, że od początku dziejów ludzkości istniał język, którym nasi przodkowie porozumiewali się. Musieli mieć określony alfabet, słownictwo i znać kontekst językowy, aby go używać. Czy zatem język jaskiniowców uznawany jest za najstarszy język świata? Wcale nie. Jest wiele języków, które istniały od zawsze. Czy można wskazać, który z nich jest najstarszym językiem świata? Arabski, hiszpański czy może łacina? Czy naukowcy przesądzili już, który z języków jest najstarszy? Okazuje się, że konkretne wskazanie wcale nie jest proste. Istnieje szereg języków starych, którymi posługiwano się w pradawnych czasach, a które przetrwały do dziś. Tyle, że na przestrzeni dziejów ulegały modyfikacjom i dziś mają inną formę niż na początku. Są również języki, które dzięki modyfikacjom przetrwały do dziś i ich wpływ można wyraźnie zaobserwować w powszechnie używanych dziś językach. Dziś skupimy się na językach, uznawanych przez naukowców za najstarsze języki świata. Wśród nich wymieniliśmy te, które nie są już używane oraz te, które nadal są językami urzędowymi.
Jaki jest najstarszy język świata? Przegląd najstarszych znanych języków świata
Język sumeryjski
To język starożytnego Sumeru. Używany był od IV wieku p.n.e. do I wieku p.n.e. w rejonie Mezopotamii. Uznawany jest za najstarszy języka świata. Jako język mówiony wyparty został przez język akadyjski około 1700 r. p.n.e.. Najdłużej funkcjonował jako język tekstów naukowych, religijnych i ceremoniałów. Zapisywano go w postaci pisma klinowego. To język, który przestał być używany i został zapomniany. Po raz pierwszy odczytano go w XIX wieku. Dzięki tym zapisom poznaliśmy zwyczaje i osiągnięcia naukowe starożytnych ludów. To bardzo specyficzny język. Nie jest spokrewniony z żadnymi innymi językami ludów zamieszkujących tereny ówczesnej Mezopotamii. Dlatego został uznany za język izolowany.
Język hebrajski
To jeden z najciekawszych przypadków językowych. Otóż, język ten wyszedł z użycia po niewoli babilońskiej, około 400 r. n.e. Mimo, iż przestał być używany, do dnia dzisiejszego ten język przetrwał dzięki Żydom jako język liturgiczny. W życiu codziennym wyparty został przez język aramejski i jidysz. Jednak pod koniec XIX wieku, podczas ożywienia ruchów syjonistycznych, język hebrajski wrócił do łask. Obecnie jest językiem urzędowym Państwa Izrael. Dziś posługuje się nim od 5 do nawet 8 milionów ludzi. Współczesny język hebrajski różni się od jego starożytnej wersji. Alfabet hebrajski składa się z 22 liter, które tworzą tylko spółgłoski. W nowożytnym hebrajskim wyraźnie widać wpływy jidysz jak również języków słowiańskich i języków romańskich.
Język tamilski
Szacuje się, że jest jedynym językiem klasycznym, który do dnia dzisiejszego przetrwał właściwie bez znaczących modyfikacji. Należy do najważniejszych języków z grupy rodziny południowej drawidyjskiej. Najstarsze zapisy tego języka sięgają aż III wieku przed naszą erą! Do dziś posługuje się nim około 75 milionów ludzi w rejonie Sri Lanki, Singapuru oraz indyjskiego stanu Taminladu. W każdym z tych miejsc ma status oficjalnego języka. Co ciekawe, jako jedyny przetrwał do czasów współczesnych, w przeciwieństwie do innych języków starożytnych tego region. Wystarczy porównać go do sanskrytu, klasycznego języka z rodziny indoeuropejskiej, który wyszedł z użytku ok 600 r.. Sanskryt przetrwał jedynie w zapisach tekstów religijnych hinduizmu. Dziś język tamilski jest na 20 miejscu wśród najczęściej używanych języków świata.
Język Farsi
To inna nazwa języka perskiego. Dziś używa się go w Iranie, Tadżykistanie i Afganistanie. Według danych historycznych ewoluował przez trzy etapy. Pierwszym z nich jest język staroperski. Był językiem urzędowym imperium perskiego. Używany był od VI do IV wieku p.n.e. i zapisywany był w formie pisma klinowego. Drugim etapem rozwoju tego języka był język średnioperski, zwany tez Pahlawi. Używano go od III w. p.n.e do VIII w. n.e. Trzecim etapem rozwoju perskiego jest nowoperski. Zaczęto posługiwać się nim ok. IX wieku n.e. i zapisywany jest pismem arabskim. Uznaje się, że mimo tych etapów rozwoju perskiego jest on zmodyfikowany od starożytności jedynie symbolicznie. Niektórzy nawet przyjmują, że Irańczyk łatwiej odczyta i zrozumie tekst w pierwotnym perskim niż Europejczyk dzieła własnych autorów sprzed wieków.
Język baskijski
To język używany do dziś przez Basków, po obu stronach Pirenejów. Posługują się nim zarówno Francuscy Baskowie jak i Hiszpańscy. Potocznie nazywany jest euskara. Jest jedną z największych zagadek językowych. Otóż, język baskijski jest językiem izolowanym, podobnie jak sumeryjski. Nie jest spokrewniony z żadnym innym znanym językiem. Funkcjonuje niejako w oderwaniu od pozostałych języków i dialektów. Jego początki nie są lingwistom znane. Przyjmuje się, że język Basków pochodzi bezpośrednio od języka neandertalczyków. Baskijskim komunikowano się na szlakach górskich Pirenejów na długo zanim pojawiły się tu łacina i pochodzące od niej języki romańskie. Szacuje się, że obecnie baskijskim porozumiewa się około 714 tysięcy osób. Są to głownie Baskowie zamieszkujący kraj Basków w Hiszpanii, Nawarrę i francuski Kraj Basków.
Język fiński
Co prawda najstarsze zabytki językowe pisane w tym języku datowane są na XVI wiek. Jednak historia języka fińskiego sięga zdecydowanie dalej. Jest jednym z nielicznych języków europejskich, który nie należy do rodziny języków indoeuropejskich. Jak się okazuje, fiński podobnie jak węgierski i estoński, należy do grupy języków ugrofińskich. Do niej należy także języki ludów Syberii, m.in język maryjski czy mordwiński. Fiński wykazuje wiele zapożyczeń, na przykład z wymarłego języka gockiego czy staroniemieckiego.
Język litewski
Należy do grupy języków indoeuropejskich. Przyjmuje się, że początki jego istnienia sięgają VII wieku naszej ery. Funkcjonował wówczas jako język mówiony. Pierwsze teksty w tym języku pojawiły się dopiero w XVI wieku. Z uwagi na specyfikę tego języka, uznawany jest przez badaczy za jeden z najstarszych języków świata. Język litewski na przestrzeni wieków praktycznie się nie zmienił po d względem fonetycznym. Zarówno jego brzmienie jak i pisownia przez ten czas ulegały jedynie nieznacznym modyfikacjom. Obecnie językiem tym posługuje się około 4 milionów ludzi na całym świecie. Najczęściej można go usłyszeć oczywiście na Litwie, ale także w Polsce, Łotwie czy w Rosji.
Język łaciński
Łacina była językiem urzędowym w Starożytnym Rzymie. Do dnia dzisiejszego funkcjonuje jako oficjalny język urzędowy Watykanu. I tak naprawdę poza tym obszarem nie jest używany w mowie. Co ciekawe, język ten ani nie wymarł, ani ludzie nie posługują się nią zasadniczo na co dzień. Nadal jest językiem komunikacji w sztuce, medycynie i prawie. Do XX wieku wszystkie obrzędy liturgiczne odprawiane były wyłącznie po łacinie. A dziś? Uznaje się ją za język wegetujący. Łacina nie poddaje się żadnym modyfikacjom i nie ewoluuje.
Który z języków jest najstarszym językiem świata?
Lingwiści od lat spierają się jaki jest najstarszy język świata. Wydaje się, że każdy z dziś przedstawionych języków musi pochodzić od tego pierwszego z pierwszych języków świata. Tak naprawdę jednak nie sposób metodycznie ustalić jednoznacznie, który z nich był pierwszy. Zatem warto przyjąć, że każdy z nich jest wyjątkowy. Większość najstarszych języków świata do dziś funkcjonuje. Niektóre ewoluowały dynamicznie, inne zaś pozostały w niezmienionej od wieków formie.

Na imię mam Marcin i urodziłem się w Olsztynie, choć od 6 lat mieszkam i pracuję w Białymstoku. Z wykształcenia jestem tłumaczem języka włoskiego, z zamiłowania pisarzem. Od dziecka lubiłem pisać, a dziś moje doświadczenie i wiedza z różnych dziedzin sprawia, że chętnie dzielę się z wami moimi spostrzeżeniami. Swoją prace bardzo lubię, bowiem dzięki niej poznaję nowych ludzi i wciąż mogę odkrywać nowe możliwości, które mi daje. Poza pracą lubię poczytać dobrą książkę i obejrzeć film w gronie przyjaciół.